Panik Atak
İlk panik atak genellikle herhangi bir uyarı olmadan, alışveriş ya da yürüyüş gibi günlük aktivitelerinizi yaparken başlayabilir.
Kafanız karışabilir ve hatta “delirdiğinizi” düşünebilirsiniz. Kötü bir şeyler olacakmış gibi hissedebilirsiniz.
O anda bulunduğunuz ortamdan uzaklaşmak için yoğun bir istek duyabilirsiniz ve daha güvende hissedeceğiniz bir yere gitmek isteyebilirsiniz.
Hatta nefes alamama, kalp çarpıntısı, baygınlık hissi gibi fiziksel semptomlar yaşayabilirsiniz. Kalp krizi geçirdiğini düşünmek çok yaygındır ve hatta bu nedenle hastanelerin acil servislerine başvurulması çok sık görülür. Bu semptomların şiddeti genellikle 10 dk. içinde en üst seviyeye ulaşır. Çoğu zaman 10-30 dakika (seyrek olarak da 1 saate kadar) devam ettikten sonra kendiliğinden geçer.
Birçok insan bu ilk panik atağını stresli bir zamanda yaşar. Ciddi bir hastalık, bir ilişkinin sonlanması ya da aileden ayrılma gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Kadınlar ilk panik ataklarını doğum sonrasında yaşayabilirler. Fakat ilk panik atağı tetikleyen olay ortadan kalktığında dahi ataklar devam edebilir.
Panik Bozukluk
Kişilerin, birdenbire, beklenmedik bir biçimde, herhangi özgül bir nesne ya da durumla ilişkisiz olarak, görünür herhangi tetikleyici bir neden olmadan panik atakları yaşama durumudur. Bir tür kaygı bozukluğu olarak kabul edilir. Panik ataklar bazı kişilerde birkaç ayda bir olmakla birlikte bazı kişilerde de günde birkaç kez olabilir.
Panik bozukluktaki genel eğilimler:
· Uykusuzluk nedeniyle yorgun hissetmek
· Alkol ya da ilaç kullanma (korkuyu hissetmemek veya korkulan durumla yüzleşmek için gerçekçi olmayan bir cesaret verdiği düşünülerek)
· Depresif olma
· Mantıkdışı korkuların olması
· Diğer bir kaygı bozukluğuna sahip olma
· Yoğun kaygı duygusu nedeniyle sosyal ortamlarda diğer insanlarla ilişki kurmada zorlanma
Sonraki panik ataklar hafif ya da şiddetli olabilir ve özellikle agorafobiyle (başka bir atağın oluşmasından korkulan yerlerden kaçınma) birlikte yaşandığında yıllarca sürebilir. Uzun süre panik ataklar yaşamayabilirsiniz. Daha sonra panik atakların sıklıkla yaşandığı başka bir periyot olabilir.
Panik bozukluk ile birlikte agorafobiniz de varsa daha uzun süreli ve farklı bir tedaviye ihtiyacınız olabilir. Panik bozuklukla bağlantılı, alkol ve madde kullanım problemleri, depresyon gibi diğer psikolojik sorunlarınız da varsa bunlarla ilgili de tedaviye ihtiyacınız olacaktır.
Panik bozukluk nadir de olsa hayat boyu sürebilir fakat tedavi ile semptomları kontrol altında tutulabilir. Panik bozukluğu olan insanların büyük bir çoğunluğu tedaviye cevap vererek tamamen iyileşirler ve normal yaşamlarına geri dönerler.
Maalesef birçok kişi semptomlarının çok kötü olmadığını düşünerek kaygısı için tedavi arayışına girmez. Bazıları da kendi başlarına baş edebileceklerini düşünürler fakat tedavi almak önemlidir.
Bilişsel davranışçı terapi yöntemi panik atak tedavisinde sıklıkla kullanılan etkinliği kanıtlanmış bilimsel bir yöntemdir.
Mantıkdışı, tekrarlayan düşüncelerin değerlendirilmesi, vücuttaki gerginliğin azaltılması için gevşeme ve nefes egzersizleri, kaygı uyandıran durumlarla aşamalı olarak karşılaştırma ve baş etmeyi içeren farklı tekniklerin kullanımıyla tedavi sürdürülür.
Uzm. Psk. LALE TUNCEL