Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu(DEHB) deyince hemen hemen herkesin aklına dikkati dağınık, aşırı hareketli çocuklar gelir. Peki hiç aklınıza geldi mi ‘bu çocuklar büyüyünce ne olur?’. DEHB olan çocukların %60’ı büyüdüklerinde de DEHB devam etmektedir. Diğer taraftan baktığımızda ise; yetişkinlerin %4-5’inde DEHB görülmektedir. Bu yetişkinlerin hepsinin çocukluklarında da bir DEHB öyküsü bulunur. Fakat, bunların çok azı teşhis ve tedavi almaktadır.
DEHB olan yetişkinler genellikle;
- Yönergeleri takip edemezler,
- Bilgileri hatırlamakta zorlanırlar,
- Konsantrasyon bozukluklarını sık yaşarlar,
- İşlerini zamanında yetiştiremezler.
DEHB olan yetişkinlerin sıklıkla yaşadığı sıkıntılar;
- Anksiyete/kaygı
- Sürekli can sıkıntısı
- Sürekli geç kalma ve unutkanlık
- Depresyon
- Okurken konsantrasyon sağlayamama
- Öfke kontrolünde zorluk
- İş hayatında sıkıntılar
- Dürtüsellik
- Düşük benlik saygısı
- Hızlı duygu durum değişiklikleri
- Organizasyon becerilerinde eksiklik
- Felaketleştirme ve karamsarlarlık
- İlişki problemleri
- Madde kullanımı/bağımlılığı
Bu sıkıntılar DEHB olan kişileri çok etkiliyor olabileceği gibi, can sıkıcı seviyede de olabilir. Bu durumlar her an bir sıkıntıya yol açabileceği gibi, duruma da bağlı olarak ortaya çıkabilir. DEHB olan iki insan asla tamamen aynı belirtileri ve sıkıntıları aynı şekilde yaşamaz. Örneğin; DEHB olan biri ilgilendiği ya da heyecan duyduğu bir konuda konsantrasyon sorunu yaşamazken, diğeri her durumda konsantrasyon sorunu yaşayabilir. Yine, bazıları sürekli uyaran arayışı içinde iken, diğerleri uyarandan kaçınmayı tercih ederler. Bazı DEHB olanlar içe kapanık ya da çekingen iken diğerleri çok sosyal olup, bir ilişkiden diğerine geçebilirler.
DEHB olan kişilerin okul, iş, ilişki ve bireysel yaşamlarında sıklıkla yaşadıkları sıkıntıları şu şekilde özetleyebiliriz:
- Okul;
Okul başarısı çok iyi değildir.
Okulda bir çok kez başı derde girer.
- İş hayatı;
Düşük performans ve sık iş değiştirme.
İşyerinde mutsuzluk ve düşük tatmin.
- Bireysel yaşantı;
Sık trafik cezası alma.
Sigara kullanımı.
Alkol-madde kullanımı.
Maddi sıkıntılar.
- İlişkiler;
Evlilik ve ilişki problemleri sıktır.
Çok sık ayrılma ve boşanma.
Birkaç kez evlilik yapmış olama.